Otellerde ROOM COST – ODA MALİYETİ Nedir?
10 odalı bir oteliniz olduğunu ve gecelik oda fiyatınızın 100Euro olduğunu varsayalım. Bir misafir gelip 100Euro değil, 20Euro fiyata otelde kalmayı kabul edeceğini söylerse bunu neye göre kabul edersiniz veya etmezsiniz? Eğer misafirin geldiği saat boş kalan odalarınız için yeni misafir bulunamayacak bir saat ise, örneğin gece yarısına yakın bir saat ise misafiri talep ettiği fiyata konaklatmanın odanın boş kalmasından iyi olacağı düşünülebilir. Fakat aslında bu mantık doğru değil. Room Cost hesabını daha önceden yapmış oteller misafiri belirtilen fiyata konaklayıp konaklatmayacağına anında karar vereceklerdir. Peki Room Cost nedir? Otelcilerin ne işine yarar? Öncelikle Oda maliyeti hesabı yapmak için raporlama araçlarına ihtiyacınız olacaktır, en iyi raporlama aracı olarak olmazsa olmaz olan unsur ise otel programı kullanımıdır.
Biliyorsunuz ki otellerde her zaman bir sabit maliyet vardır. Bu sabit maliyetlere değişken maliyetler de eklenerek tesisinizin toplam maliyetini oluşturur. Oda fiyatlarının belirlenmesinde de büyük etkisi olan maliyet hesabı, otelin birçok alanında kullanıldığı gibi oda maliyetleri kısmında da kullanılıyor. Bu sayede bir odanın bir gecelik işletme maliyetini ve odadan kazanılan miktarın bu maliyetleri karşılayıp karşılamadığını görebilirsiniz. Buna bağlı olarak oda fiyatlarınızı revize edebilirsiniz. Oda maliyetlerini genelde iki başlık altında toplamak başlangıç için faydalı olacaktır.
1-Boş oda maliyeti
2-DOLU – Konaklamalı oda maliyeti
Otelinizde ortak alan aydınlatmaları, personel giderleri tesis kirası gibi sabit maliyetleriniz olacağı için odanız boş olsa dahi bunun bir maliyeti olacaktır. Konaklama sektöründe sattığınız temel ürün odalarınızdır ve bu ürün maalesef stoklanamaz. Bir gece için boş bıraktığınız odanın maliyeti kasadan çıkacağı için aylık veya yıllık kazancınızı eksi yönde etkileyecektir. Bu nedenle oteller yüksek kar getirili oda fiyatları ile maksimum doluluk sağlamaya çalışırlar.
Odanızın maliyetlerini çıkarırken odanızın bir gece için boş kalırsa ne kadar maliyeti olacağını ve eğer odada misafir kalırsa ne kadar maliyeti olacağını hesaplayarak başlamak gerekir. Örneğin tesisinizde bir odanın boş kalması odada kullanılacak olan elektrik, su, buklet malzemeleri ve az da olsa demirbaş yıpranma payı alanlarında maliyet oluşturmayacaktır fakat az önce bahsedilen sabit maliyetler bütçenizi etkilemeye devam edecektir.
Sabit maliyetlerinize birkaç örnek verecek olursak; oteliniz dolu da olsa boş da olsa personel çalıştırmaya ve çalışanlarınıza maaş ödemeye devam etmektesiniz. Aynı şekilde otelde doluluk olmasa dahi ortak alan aydınlatması, ısıtma veya soğutma masrafları da sabit maliyetlerinizden birkaçı olarak boş oda maliyetinizi arttıracaktır.
Eğer odanızda konaklama yapılırsa yukarıda bahsedilen boş oda maliyetlerinin üzerine misafirinizin kullanacağı elektrik, su, ısıtma veya soğutma maliyeti, odaya bırakılan sabun, şampuan, terlik, tuvalet kâğıdı gibi buklet maliyetleri, odada kullanılan ve yıkanması gereken çarşaf, havlu, nevresim gibi malzemelerin yıkanma maliyeti ve hepsine ek olarak odanın kullanımdan sonra temizlenme maliyeti de eklenmesi gerekir. Bu konuda size CPOR hesabı da yardımcı olabilir. CPOR, yani Cost Per Occupied Room, temel olarak otelin odalar ile ilgili departmanlar maliyetinin, toplam satılan oda sayısına bölümü ile hesaplanabilir.
Bu iki maliyet hesabı otelinizin büyüklüğüne, yerine, çalışma şekillerine ve sezona göre muhakkak değişiklik gösterecektir. Yazının en başında bahsetmiş olduğum, otelinizde oda fiyatınızın çok altında bir fiyattan kalmak isteyen misafiri kabul edip etmeme kararında esas alınacak birçok nokta bulunmaktadır fakat temelde en önemli nokta misafirin otelde kalmak için size teklif ettiği fiyatın minimum olarak odanın boş maliyetini amorti edecek bir tutar olmasıdır. Yani oda için alınacak tutarın personel maaşı dahil tüm sabit maliyetleri karşılaması gerekmektedir.
Burada Hava Yollarında da sıklıkla kullanılan dolulukla ters orantılı fiyat stratejisini de kullanabilirsiniz. Bu stratejide havayolları uçuşlarda koltuk fiyatını belirlerken öncelikle uçuş operasyon maliyetini amorti etmeyi, daha sonra uçuştan elde edilmesi planlanan kâr marjına ulaşmayı hedefler. Eğer uçakta doluluk az ise koltuklar yalnızca sabit maliyeti karşılayacak fiyata da satılabilir. Veya hedeflere zaten ulaşılmış ise kalan koltuklar doğrudan kar olacağı için maksimum gelir getirecek şekilde yüksek fiyattan da satılabilir.
Havayollarındaki stratejiyi otellerinde kullanan işletmeler de mevcut. Havayollarının her bir uçuşunu otelinizdeki her bir geceleme olarak düşünürseniz yukarıda bahsettiğim gibi her bir gecenin size sabit maliyeti vardır. Odalardaki doluluk otelin o gecelemesinin toplam sabit maliyetini ve hedeflenen kar marjını karşılamışsa kalan odalarınızı maliyet ortalamasını altında kalmayacak şekilde satışa sunmanız da olasıdır.
İsterseniz ilk olarak bahsettiğimiz gibi bir oda maliyeti esaslı, isterseniz havayollarındaki gibi bir gecenin toplam maliyeti esaslı düşünün, odayı misafirin teklif ettiği fiyata vermek tabii ki sizin kararınız olacaktır fakat, eğer Room Cost hesabını çıkardıysanız, bu kararı doğrudan sağlıklı bir şekilde verebilir ve maliyet/gelir dengenizi koruyarak karlılıkla çalışabilirsiniz.
